O noso Samaín馃暦锔忦煏革笍


Historia do Samaín

 

SAMAÍN provén da  palabra gaélica 'Samhain', que literalmente significa 'fin do verán'. É unha festa na que os celtas conmemoraban o cambio de estación (do verán ó invierno). Una data que coincidía co fin da tempada de recollida da colleita e se daba comezo a un novo ciclo.

Esta celebración milenaria ten lugar cada ano, durante a noite que vai do 31 de outubro ó 1 de novembro, nunha desas datas nas que se conta que é máis fácil transitar entre dous mundos: o dos vivos e o dos mortos.

Aqui o Samaín forma parte da tradición máis enraizada e enxebre da nosa terra.

O Samaín configuraba o Ano Novo celta. Os pobos celtas consideraban que o ano estaba dividido en duas partes: unha oscura, que se inica na noite de Samaín, y una clara, que se incia na noite de Walpurgis, coa festa de Beltane, entre o 30 de abril e o 1 de maio. Sen embargo, é o Samaín o inicio de todo, cando o verán morría e comezaba o inverno.

Eran os druidas os encargados de celebrar a festa celta para honrar ós ancestros, a través de numerosos ritos. Contan as lendas que recollían nos bosques máis apartados vaias de muérdago durante esa noite, para o que usaban un fouciño sagrado forxado en ouro. Con elas, preparaban pócimas e ungüentos, e vaticinaban sobre o futuro das colleitas e da aldea.

Un dos rituais que chegou ata nós, dos cales os  resultados auguraban o futuro, é o de coller mazás. Consiste en sumerxir varias destas froitas nun caldeiro con agua e ser capaz de agarralas coa boca.

Durante esta xornada, os druidas tamén apilaban ramas sagradas e encendían ó atardecer fogueiras en diferentes puntos do pobo, para espantar os malos espíritus e guiar ós defuntos no seu camiño(Santa Compaña). Algunhas persoas cubrianse con peles de animais, máscaras, etc. para despistar ós espíritus e os fantasmas, o que daría lugar á costume de disfrazarse que se mantén na actualidade durante tal noite. A tradición do lume  conservouse nas aldeas galegas, cando durante esta noite se encendían lumaradas con ramas de teixo ou de serbal que logo se utilizaban para acender as lareiras.

Moito antes de que nas hortas galegas houbera cabazas, en Samaín as poboacións célticas collían as calaveiras dos seus inimigos mortos na batalla e iluminabanos, para colocalos nos muros dos castros. Mais tarde, a pesar da chegada do cristianismo, que o declarou unha festividade pagana, en Europa os pobos de orixe céltico continuaron coa tradición do Samaín.

 

 

Entre aqueles pobos que conservaron as suas tradicións, como os irlandeses e algunhas zonas de Galicia,na noite de Samaín vaciaban os nabos e no buraco interno colocaban carbón ardente para alumear o regreso dos difuntos ó mundo dos vivos, coa intención de recibilos e, a sua vez, protexerse dos malos espíritus. Coa aparición das cabazas, comenzaron a vaciarse éstas para esculpir nelas calaveiras que deran medo, colocando unha vela no seu interior, para espantar os malos espíritus na noite que transita entre o verán e o invierno.

 

Entre as tradicións, mitos y lendas de Galicia, o da  SANTA COMPAÑA funde as suas raíces nesta noite. A comitiva de defuntos, á que dirixe unha persoa viva, camiña en completo silencio con largos cirios que iluminan os lugares polos que pasan. Todos deben evitar atoparse con esta procesión. O condenado que as guía só se verá libre de tal maldición cando lle pase o testigo de tal desgracia a outro.

 

Conta a tradición que os druidas iban a noite do 31 de outubro de casa en casa pedindo comida para honrar os seus deuses, polo que nin sequera o que moitos consideran unha costume americana o é.

Texto traducido de Silvia Pato.