O noso Sama铆n馃暦锔忦煏革笍


Historia do Sama铆n

 

SAMA脥N prov茅n da  palabra ga茅lica 'Samhain', que literalmente significa 'fin do ver谩n'. 脡 unha festa na que os celtas conmemoraban o cambio de estaci贸n (do ver谩n 贸 invierno). Una data que coincid铆a co fin da tempada de recollida da colleita e se daba comezo a un novo ciclo.

Esta celebraci贸n milenaria ten lugar cada ano, durante a noite que vai do 31 de outubro 贸 1 de novembro, nunha desas datas nas que se conta que 茅 m谩is f谩cil transitar entre dous mundos: o dos vivos e o dos mortos.

Aqui o Sama铆n forma parte da tradici贸n m谩is enraizada e enxebre da nosa terra.

O Sama铆n configuraba o Ano Novo celta. Os pobos celtas consideraban que o ano estaba dividido en duas partes: unha oscura, que se inica na noite de Sama铆n, y una clara, que se incia na noite de Walpurgis, coa festa de Beltane, entre o 30 de abril e o 1 de maio. Sen embargo, 茅 o Sama铆n o inicio de todo, cando o ver谩n morr铆a e comezaba o inverno.

Eran os druidas os encargados de celebrar a festa celta para honrar 贸s ancestros, a trav茅s de numerosos ritos. Contan as lendas que recoll铆an nos bosques m谩is apartados vaias de mu茅rdago durante esa noite, para o que usaban un fouci帽o sagrado forxado en ouro. Con elas, preparaban p贸cimas e ung眉entos, e vaticinaban sobre o futuro das colleitas e da aldea.

Un dos rituais que chegou ata n贸s, dos cales os  resultados auguraban o futuro, 茅 o de coller maz谩s. Consiste en sumerxir varias destas froitas nun caldeiro con agua e ser capaz de agarralas coa boca.

Durante esta xornada, os druidas tam茅n apilaban ramas sagradas e encend铆an 贸 atardecer fogueiras en diferentes puntos do pobo, para espantar os malos esp铆ritus e guiar 贸s defuntos no seu cami帽o(Santa Compa帽a). Algunhas persoas cubrianse con peles de animais, m谩scaras, etc. para despistar 贸s esp铆ritus e os fantasmas, o que dar铆a lugar 谩 costume de disfrazarse que se mant茅n na actualidade durante tal noite. A tradici贸n do lume  conservouse nas aldeas galegas, cando durante esta noite se encend铆an lumaradas con ramas de teixo ou de serbal que logo se utilizaban para acender as lareiras.

Moito antes de que nas hortas galegas houbera cabazas, en Sama铆n as poboaci贸ns c茅lticas coll铆an as calaveiras dos seus inimigos mortos na batalla e iluminabanos, para colocalos nos muros dos castros. Mais tarde, a pesar da chegada do cristianismo, que o declarou unha festividade pagana, en Europa os pobos de orixe c茅ltico continuaron coa tradici贸n do Sama铆n.

 

 

Entre aqueles pobos que conservaron as suas tradici贸ns, como os irlandeses e algunhas zonas de Galicia,na noite de Sama铆n vaciaban os nabos e no buraco interno colocaban carb贸n ardente para alumear o regreso dos difuntos 贸 mundo dos vivos, coa intenci贸n de recibilos e, a sua vez, protexerse dos malos esp铆ritus. Coa aparici贸n das cabazas, comenzaron a vaciarse 茅stas para esculpir nelas calaveiras que deran medo, colocando unha vela no seu interior, para espantar os malos esp铆ritus na noite que transita entre o ver谩n e o invierno.

 

Entre as tradici贸ns, mitos y lendas de Galicia, o da  SANTA COMPA脩A funde as suas ra铆ces nesta noite. A comitiva de defuntos, 谩 que dirixe unha persoa viva, cami帽a en completo silencio con largos cirios que iluminan os lugares polos que pasan. Todos deben evitar atoparse con esta procesi贸n. O condenado que as gu铆a s贸 se ver谩 libre de tal maldici贸n cando lle pase o testigo de tal desgracia a outro.

 

Conta a tradici贸n que os druidas iban a noite do 31 de outubro de casa en casa pedindo comida para honrar os seus deuses, polo que nin sequera o que moitos consideran unha costume americana o 茅.

Texto traducido de Silvia Pato.